De A. Lange & Söhne Zeitwerk in de HorlogeTest

Een genot om naar te kijken én te luisteren

Een box uit Duitsland, deelstaat Saksen… Dat kan niet anders dan verwennerij zijn, deze HorlogeTest. Toegegeven, deze opening klinkt niet onpartijdig en objectief, maar geef ons het voordeel van de twijfel. We testen de A. Lange & Söhne Zeitwerk Striking Time.

Door Bernard Werk

Het is zo dat Lange één van de favoriete merken is van ondergetekende, maar ondanks het horlogegeweld om de pols, verlies ik niet alle redelijkheid. En daarbij, gelukkig hebben we ook nog het oordeel van Steltman Watches’ Andrea Van Steijn en Bart Verweij over de A. Lange & Söhne Zeitwerk Striking Time.

De Zeitwerk heb ik altijd een erg bijzonder horloge gevonden. Tijdens de ‘Salon International de la Haute Horlogerie’ werd de Zeitwerk in 2009 gepresenteerd. Het klassieke Lange kwam met een opvallende verschijning in de vorm van een tijdsaanduiding die is geïnspireerd door de klok in het Semperoper; het operagebouw in het Duitse Dresden.

Digitale Tijdsaanduiding

De kast was Lange, de afwerking Lange, het tot in de puntjes afgewerkte uurwerk was duidelijk Lange, maar de digitale tijdsaanduiding zeker niet. Schitterend en gedurfd vond ik het. In 2011, tijdens dezelfde salon, werd het nóg beter toen het horloge dat ik nu test werd geïntroduceerd.

Direct uit de doos merk je al dat je iets bijzonders in handen hebt. Dat warme roségoud, de perfecte afleesbaarheid van de Arabische cijfers in de digitale tijdsaanduiding, de naam in het midden boven de 12 uur-positie, met daaronder het trotse Glashütte en Saksen.

Iets daaronder vinden we de gangreserve met AB en AUF, waarbij de AUF voor volledig opgewonden staat. Een mooie en relatief grote secondewijzer draait zijn rondjes op de zes uur-positie. Daaronder staat klein, maar wel degelijk ‘Made in Germany’ gegraveerd.

De roségouden Zeitwerk Striking Time in volle glorie

John Helliwell

Daarmee zijn we er nog niet, want op de vier- en de zeven uur-posities zie ik twee hamers. Twee perfect gepolijste hamers voor het slagwerk.

Ik heb het geluk gehad dat ik samen met muzikant John Helliwell – tijdens een tour en workshop – al de verschillende tonen van diverse materialen mocht ervaren. Om het gedurende de testperiode zelf te proberen, was helemaal fantastisch.

Terug naar de twee hamers. Als je goed kijkt, dan zit er een ruimte tussen de wijzerplaat en de kast. Normaal gezien zou het een minpuntje zijn, maar bij de Zeitwerk is deze ruimte functioneel. Hier lopen namelijk de beide gongs. Twee hamers en twee gongs?

Zuiver klinkende complicatie

De toevoeging Striking Time zegt eigenlijk voldoende. De Striking Time laat, op een heerlijke manier, vier keer per uur van zich horen op elk kwartier. Waarbij de kwartieren een andere toon hebben dan het hele uur, vandaar dus de beide gongs. Het horloge valt daardoor wel groter uit dan de ‘gewone’ Zeitwerk, maar dat wordt ruimschoots goedgemaakt door de zuiver klinkende complicatie. De Zeitwerk heeft een diameter van 41,9 mm en een dikte van 12,6 mm. De Striking Time meet daarentegen 44,2 mm bij 13,1 mm.

Tijdens het schrijven van de test word ik regelmatig verrast door een hele mooie en uitgebalanceerde toon. Dan moet ik gewoon weer even kijken. Het kostte daarom ook best wat extra tijd om deze test te schrijven. Als je dat als drager overigens teveel vindt of er niet aan herinnerd wil worden dat de tijd vliegt, dan kan je met één druk op de pusher op de vijf uur-positie het geluid uitzetten.

Up close met de hamer

Liefde op het eerste gezicht

Het uurwerk wind je op met de kroon die op de één uur-positie is geplaatst. Het proces kan je precies volgen op de gangreserve-indicator en het gevoel en de weerstand daarvan zijn perfect. Trek de kroon uit en je kunt de tijd verstellen. Heerlijk om de cijfers zo te zien draaien. De secondewijzer gaat niet automatisch naar de nul-positie, iets dat sommige andere Lange’s wel hebben. Omdat je hier geen wijzer hebt die precies op een index hoeft te staan, maar met een digitale tijdsaanduiding werkt, maakt dat niet zoveel uit.

Dit zijn al meer dan 500 woorden en ik heb het horloge nog nauwelijks om… en dat duurt nog even, want ik draai ‘m ook nog even om. Liefde op het eerste gezicht. Mag je dat zo stellen bij een uurwerk? Ik word er in elk geval erg blij van. Ik liet de Lange-standaard net al even vallen en overal waar je kijkt, met of zonder loep, zie je deze hoge standaard terugkomen.

Zoals altijd is het aanzicht van een Lange-uurwerk een genot om naar te kijken

German Silver

De balansbrug met gravure is een typisch dingetje uit de streek. Het hoeft niet, maar als het gedaan is, dan oogt het wel erg fraai. De superieure afwerking, ook op de plekken die niet zichtbaar zijn, zorgt voor een uitgebalanceerd geheel.

Dan komen we aan bij het materiaal waarvan het uurwerk is vervaardigd. Uniek voor Lange, maar het heeft een misleidende naam. De uurwerken zijn gemaakt van German Silver, maar dat is helemaal geen zilver en zelfs de legering bevat geen zilver.

Wat dan wel? Koper, zink en nikkel. Dat zijn de ingrediënten van het materiaal dat naar heel veel verschillende namen luistert. We noemen er een paar: Alpaca, hotelzilver, nikkelzilver, armeluiszilver, Berlijns zilver, Chinees zilver, maillechort et cetera. Koper voert de boventoon met 50 tot 60 procent, daarna nikkel met 20 tot 30 procent en uiteindelijk zink met 15 tot 20 procent. De wijzerplaat is van zilver, met uitzondering van de brug, waaronder de cijfers draaien. Deze is dan weer van het net genoemde German Silver.

De 44,2mm roségouden kast van opzij

Constant Force

Het uurwerk is behalve optisch ook een technisch hoogstandje. De drie schijven hebben een complex mechanisme nodig om gelijktijdig te kunnen verspringen. Het vergt namelijk heel veel energie. Om die te genereren, heeft het uurwerk een extra sterke veer.

Omdat een opgewonden veer de neiging heeft om in het begin veel energie af te geven, hebben ze bij Lange een (gepatenteerd) constant force mechanisme geïntegreerd. Deze zorgt ervoor dat de energie constant blijft totdat de hoofdveer niet meer gespannen is.

De gangreserve is met z’n 36 uur niet in lijn met de huidige ontwikkelingen op dat vlak, maar met dit uurwerk heeft men gekozen voor precisie in plaats van een lange looptijd. Gelukkig is er een uitstekende gangreserve-weergave op de wijzerplaat.

Superlatieven

Bij Bart en Andrea van Steltman Watches maakt de Zeitwerk Striking Time eenzelfde indruk. Toch hebben we hier de superlatieven binnen de perken weten te houden. Op hun meetapparatuur toont de gang een kleine plus, waarmee het eigenlijk chronometerwaarden toont. En qua druk kan de Zeitwerk de geclaimde drie atm makkelijk aan. Het saffierglas voelt wat dun aan, maar is precies mooi uitgemeten voor de kast.

We hadden eigenlijk wel een vouwsluiting aan de band verwacht. Niet dat ik er een groot fan van ben – de huidige gesp is erg fraai – maar meer voor de zekerheid en voor het behoud van de leren band. Zeker bij een horloge als deze. Een indrukwekkende verschijning voor Bart en Andrea en ze verzuchten dat het toch wel heel jammer is dat Steltman Watches geen Lange meer in het merkenportfolio heeft.

De A. Lange & Söhne Zeitwerking Striking Time

Pure verwennerij

Last but not least voelt het dragen van een Zeitwerk Striking Time als pure verwennerij voor een horlogeliefhebber. De afwerking is van het hoogste niveau en het horloge is een genot om naar te kijken. Met of zonder loep.

Bij de meeste horloges houdt het hier op. De Zeitwerk Striking Time is daarentegen ook nog eens waanzinnig om naar te luisteren. Elk kwartier weer. Weliswaar is er nog een stap hoger, dan kies je voor de minute repeater. Een horloge dat met één druk op de knop de tijd slaat. Dan is het kostenplaatje alleen wel heel anders, namelijk € 437.600.

Lange & Söhne Zeitwerk Striking Time

Uurwerk: L043.02 – Tikgetal: 18.000 vph (2,5 Hz) – Gangreserve: 36 uur – Kast: Roségoud – Diameter: 44,2 millimeter – Dikte: 13,1 millimeter – Glas: ontspiegeld saffier – Waterbestendigheid: 30 meter (3 atm) – Band: leder met 18k rosé gouden gesp – Prijs: € 114.600

Voor meer informatie over de Zeitwerk: www.alange-soehne.com