Cartier is opnieuw goed in vorm

De stijl van Cartier is onvergelijkbaar en eigen. Een Cartier-creatie valt op in de menigte door de eigenzinnige vormtaal. En juist de vorm is de specialiteit van het Franse huis. De eigenzinnige Tonneau uit 1906 is terug en Cartier is opnieuw goed in vorm. Vier variaties op een wulps thema.

In de boeken van Cartier is terug te vinden dat de eerste dameshorloges in 1888 worden gemaakt en in dat 1904 Louis Cartier het Santos-horloge maakt voor zijn vriend en klant, de Braziliaanse vlieger Alberto Santos-Dumont. Het duurt tot 1911 alvorens het vierkante horloge in serieproductie wordt genomen en het een commercieel succes wordt. Wat volgt op de Santos zijn de Tonneau (1906) en de Tortue (1912). Zowel de Tonneau als de Tortue hebben opmerkelijke en originele kastvormen; een reputatie van originele vormen start hier.

Vroege modellen van Cartier met van links naar rechts een Santos-Dumont, een Tonneau en een Tortue

Geen vormcrisis ondanks WO I

Tijdens de Eerste Wereldoorlog ligt het werk stil, maar na 1918 pikt Louis Cartier de draad weer op. Het eerste Cartier-horloge dat na de oorlog het levenslicht ziet is een model dat voortkomt uit diezelfde oorlog. Aan het einde van WWI raakt Cartier namelijk geïnspireerd door een Renault-tank die hij aan het westelijke front ziet. Een ruw en tegelijkertijd elegant horloge dat hij Tank noemt, is het resultaat. De rechthoekige Tank wordt in 1919 aan het publiek voorgesteld en groeit uit tot het bekendste model van Cartier. De Tank krijgt heel wat variaties als Tankissimie, Tank Louis Cartier, Tank Divan, Tank Française, Tank Américaine, Tank Chinoise, Tank Solo en Tank Anglaise.

Een vroeger Cartier Tonneau uit 1908

Rond maar anders

Behalve rechthoekig en vierkant heeft Cartier nog meer vormen in de vingers. Ovaal bijvoorbeeld zoals te zien is in de auto-geïnspireerde Cartier Roadster. Cartier zou Cartier niet zijn als het zelfs de ronde vorm niet naar eigen hand zou kunnen zetten. Rond is de meest voorkomende horlogevorm, maar bij Cartier is rond nooit gewoon rond. In 1985 presenteert Cartier de ronde Pasha met zijn opvallend prominente kroonontwerp en een puntige blauwe cabochon. Cartiers meest opvallende ronde creatie is waarschijnlijk een toekomstige klassieker, de Ballon Blue. Dit ronde horloge met een kroon die zich bevindt binnen het silhouet van de kast, verschijnt in 2007 in verschillende maten en in verschillende materialen voor mannen en vrouwen.

Gevarieerde vormen

Andere recente introducties zijn de sportief ronde Calibre de Cartier (2010), de rechthoekige Tank Anglaise met de kroon geïntegreerd in de kast (2012), de elegante, niet helemaal ronde Clé de Cartier  (2015), de kussenvormige Cartier Drive de Cartier (2016), de in 2017 opnieuw geïnterpreteerde vrouwelijke Panthère – een typisch jaren ’80 ontwerp – en de hertekende Santos die begin 2018 in zeer veel varianten verschijnt, waaronder een geskeletteerde variant.

De nieuwe Tonneau

De vier nieuwe Cartier Tonneau-modellen in platina en roségoud

Maar laten we teruggaan naar 1906 en het verschijnen van de eerste Tonneau. Tonneau is ‘ton’ in het Frans en de naam lijkt niet echt te passen bij het langwerpige horloge dat het midden houdt tussen een rechthoek en een ovaal. In 1906 was het horloge een rariteit, maar de vorm ervan was zowel sterk als puur en de gekromde kast boog fraai om de pols. De Tonneau debuteerde in platina om de avant-garde esthetiek te benadrukken in een tijd waarin veel horloges van goud waren gemaakt. De buisschroeven op de bandaanzetten geven naast gevoel voor vorm, blijk van een aandacht voor detail. De 2019-versie van de Tonneau komt in viervoud; twee modellen dat de uren en minuten toont plus een geskeletteerde variant met twee tijdzones.

‘Time only’ Tonneau in roségoud of platina

De nieuwelingen die enkel de tijd weergeven zijn gemaakt in roségoud en platina – deze variant is gelimiteerd tot 100 stuks. De horloges zijn onmiskenbaar trouw aan het originele model uit 1906, hoewel alles is aangepast om te voldoen aan de eisen van deze tijd, zoals het waterbestendig maken. De lunette op de Tonneau is uit één geheel gemaakt en smelten als het ware samen met de kast.
Gepolijste cijfers contrasteren fraai met de wijzerplaat – champagne-gekleurd op de roségouden versie, verzilverd op het platina-model. De cabochon op het platina exemplaar is niet blauw, maar robijnrood. In de nieuwe ‘time only’ Tonneau tikt het nieuwe 1917 MC Manufacture kaliber.

Geskeletteerd, gecompliceerd, praktisch: Tonneau Double Fuseau Squelette

De Tonneau XL Dual Time Zone uit 2005 met twee uurwerken

Met de nieuwe Tonneau Double Fuseau Squelette brengt Cartier een eerbetoon aan het Tonneau XL Dual Time Zone-model in de CPCP-collectie, dat twee afzonderlijke uurwerken had voor de thuistijd en de tweede tijdzone. De nieuwe, tot 100 stuks gelimiteerde varianten in platina en roségoud maken gebruik van één enkel uurwerk. Het manufactuurkaliber 9919 MC om precies te zijn. Dit uurwerk heeft een gecompliceerde ‘geartrain’ in lijn die het mogelijk maakt met slechts één uurwerk de tijd op 12 en op 6 uur onafhankelijk van elkaar weer te geven. En dan is het ook nog eens zo gebouwd dat de geskeletteerd bruggen een functie hebben in het aflezen van de tijd. De tweede tijdzone wordt ingesteld door op de kroon te drukken op 4 uur; elke druk op de knop zorgt voor een sprong van één uur. Van de Tonneau Double Fuseau Squelette is ook nog een uiterst exclusieve, tot 20 stuks gelimiteerde platina variant beschikbaar met baguette-cut diamanten. Prijzen zijn nog niet bekend; we wachten op SIHH 2019.

Voor meer informatie: www.cartier.com