Dit jaar is het 50 jaar geleden dat de eerste mensen voet op de maan zetten. Het is dan dus ook 50 jaar geleden dat de Omega Speedmaster voor het eerst op de maan was. Omega introduceert een nieuw Calibre 321 om dat historische feit passend te vieren. Een legendarisch chronograafuurwerk herrijst.
De horlogewereld kent vele belangrijke horloges, maar dat geldt ook voor uurwerken. Soms vallen die twee samen. Zoals het geval van de Omega Speedmaster en het uurwerk in de kast, Calibre 321. Het elegante en toch robuuste handopwinduurwerk werd in 1946 gelanceerd en werd onder andere gebruikt in verschillende Seamaster-modellen, maar verwierf vooral beroemdheid als motor van vele Speedmasters. Zo was de eerste Speedmaster uit 1957 uitgerust met Calibre 321.
Calibre 321 met zuilenrad of ‘column wheel’
De Speedmaster ST 105.012 was het eerste horloge op de maan en dat horloge was uitgerust met het fameuze handopwinduurwerk Calibre 321
Meest bijzondere eigenschap van Calibre 321 is zonder twijfel het massieve zuilenrad of ‘column wheel’ zoals het in Engelse horlogeterminologie heet. In Calibre 321 is het zuilenrad uit één stuk metaal gefabriceerd en dat is een lastige klus omdat het bijzonder hoge nauwkeurigheid vereist in zowel het ontwerp- als het productieproces. Een chronograaf met zuilenrad constructie is technisch superieur aan een (minder kostbare) uurwerkvariant die gebruik maakt van kleine hefbomen om de chronograaf te bedienen. Dat is ook de reden waardoor Calibre 321 zeer populair is onder horlogeverzamelaars.
Het Omega Caliber 321 gemonteerd in een Speedmaster 145.012 uit 1967 met een Thomas Preik zichtbodem
Een productierun van 40 jaar
Calibre 321 is een uitzonderlijk robuust uurwerk dat niet al te groot is. De diameter bedraagt 27 mm en de hoogte 6,74 mm. Calibre 321 was het resultaat van een samenwerking tussen Omega en Lemania. De samenwerking begon als het CH27 C12-project en behalve Calibre 321 zag ook het kaliber Lémania 2310 het lvenslicht. Dat laatste uurwerk werd vervolgens gebruikt en beroemd gemaakt door Patek Philippe, Audemars Piguet en Vacheron Constantin. Omega startte de productie van Calibre 321 in 1946 en stopte deze precies veertig jaar later, een jaar voordat de eerste mens met Speedmaster de maan betrad. Calibre 321 deed onverdroten dienst in de Speedmaster van 1957 tot 1965 en vervolgens in de Speedmaster Professional van 1965 tot 1968. De Speedmaster Professional 145.022 die in 1968 werd geïntroduceerd, was voorzien van de opvolger van Calibre 321, het technisch minder interessante Calibre 861 dat afziet van een zuilenrad.
Het originele Calibre 321
Behalve dat Calibre 321 technisch gezien van waarde is, heeft het uurwerk ook geschiedkundige waarde. Het kaliber werd gebruikt in veel verschillende modellen, waaronder de Speedmaster ST 105.003 (het model dat voor het eerst werd getest en goedgekeurd door NASA en door astronaut Ed White werd gedragen tijdens de eerste Amerikaanse ruimtewandeling) en de Speedmaster ST 105.012 (het eerste horloge dat op de maan werd gedragen).
Omega introduceert een nieuw Calibre 321
Een reïncarnatie van een uurwerk met een zeer bijzondere reputatie als Calibre 321 gebeurt niet over één nacht ijs. Voor het Calibre 321-project zette Omega dan ook een speciaal team van experts in, die in het allergrootste geheim meer dan twee jaar werkten om het uurwerk te vervolmaken. Deze kleine groep bestond uit ontwikkelaars, geschiedkundigen en de beste, meest ervaren horlogemakers.
Om de exclusieve details van het project te beschermen, werkte het team onder de codenaam ‘Alaska 11’, de naam die ook werd gebruikt voor de geheime Speedmasters die in de jaren ’60 en ’70 voor NASA werden ontwikkeld. De tweede generatie Calibre 321 is op basis van oorspronkelijke tekeningen zo nauwkeurig mogelijk gereconstrueerd. Daarvoor werd ook scantechnologie ingezet om de Speedmaster ST 105.003 die door astronaut Eugene ‘Gene’ Cernan op de maan werd gedragen tijdens de Apollo 17-missie in 1972, van binnen te kunnen bekijken. Zo konden zelfs de meest unieke en iconische onderdelen van de Calibre 321 gereconstrueerd volgens de authentieke specificaties van die tijd. Het uurwerk komt dan ook exact overeen met de Moonwatch-periode uit de geschiedenis van Omega.
Vintage Omega Speedmaster “Pre-moon”
In welke Moonwatch komt het nieuwe Calibre 321 terecht?
Hoe fraai en bijzonder de herlancering van Calibre 321 ook is, het wordt allemaal natuurlijk nog veel spannender als het uurwerk in een Moonwatch wordt geplaatst. Welke dat is of wordt, is nog niet bekend. Maar het feit dat het volgend jaar precies 50 jaar geleden is dat de mens voor het eerst voet zette op de maan, belooft veel. Voor meer informatie: www.omegawatches.com
