Code 11.59 by Audemars Piguet schokte de SIHH 2019

De Geneefse Palexpo schudde vorige week op haar grondvesten want de nieuwe Code 11.59 by Audemars Piguet schokte de SIHH 2019. Iedereen had een mening. En op social media was de orkaan aan meningen, eufemistisch gezegd, nogal recht voor zijn raap. Ook op de salon was ‘AP’ the talk of the town. Hoogste tijd voor een kalme nabeschouwing na een stormachtige lancering.

Iedereen heeft een mening en iedereen kan die mening kwijt. En dat gebeurt op social media. Toen Audemars Piguet de zaterdag voorafgaand aan de Salon International de la Haute Horlogerie (SIHH) de Code 11.59 lanceerde, ontstak een storm van commentaar. Commentaar als in beledigingen en verwensingen geuit in woord en smileys en ook vernuftige fotocollages. Het ontslag werd geëist van CEO François-Henry Bennahmias en zelfs het hele team verantwoordelijk voor de 13 horloges in de Code 11.59 by Audemars Piguet-collectie – de complete collectie is te vinden in een galerie aan het einde van het verhaal. De massale uitbraak van verontwaardiging en zelfs woede betrof de presentatie van een nieuw horloge, niet het uitroepen van de noodtoestand of het verlagen van de maximale snelheid op alle Europese snelwegen tot 40 kilometer per uur.

Alle details leiden tot een modern ogend en eigenlijk ook behoorlijk traditioneel horloge

Hoge bomen en veel wind

Code 11.59 by Audemars Piguet schokte de SIHH 2019 in levende lijve toen de salon op maandag 14 januari opende. Journalisten, verzamelaars, bloggers en ook medewerkers van andere exposanten schoten elkaar aan om over de nieuwe collectie van AP van mening te wisselen. De bijtende reacties werden toegeschreven aan het veel te simpele wijzerplaat-ontwerp dat onmiddellijk associaties opriep – de namen Daniel Wellington en Armani werden genoemd en zelfs in een beeldvergelijking getoond – maar ook de manier waarop AP zich naar de buitenwereld presenteert. De 2019-editie van de SIHH is de afscheidseditie van AP. Het horlogehuis voelt zich niet meer thuis op de salon en ziet andere mogelijkheden met de buitenwereld te communiceren. Arrogantie en een grote mond worden het huis en de CEO verweten door conculega’s die misschien ook wel een tikkeltje jaloers zijn op het succes en de durf van AP. Hoge bomen vangen veel wind, daar weten we in Nederland alles van.

De veelbesproken wijzerplaat

Een foto doet geen recht

Maar wat vindt horloge.info van de Code 11.59 by Audemars Piguet? Voordat we daar aan toekomen eerst even wat feiten. De naam van het horloge is een samenstelling: Challenge -Challenge the limits of craftsmanship, Own – Our roots and legacy, Dare – To follow firm convictions, Evolve – Never stand still, 11.59 – The last minute before a new day. Een hele mond vol en misschien zelfs een tikkeltje belerend en pretentieus, maar ook een duidelijke boodschap en een inzicht in het idee achter de nieuwe collectie. De naam en de gedachte komen pas echt tot leven wanneer een Code 11.59 in de hand wordt gehouden en om de pols wordt gedragen. Tijdens een interview met AP’s in-house historicus Michael Friedman kon het horloge gedurende het half uur durende gesprek uitgebreid van alle kanten worden bekeken, betast en gedragen. En zoals het met elk horloge het geval is, een foto doet een horloge nooit recht.

Gecompliceerde kastconstructie

Het opmerkelijke silhouet met de bijzondere opengewerkte bandaanzetten

Over smaak valt te twisten en dat doen we zo ook nog, maar eerst wat feiten. De kast van de Code 11.59 by Audemars Piguet – de toevoeging ‘by’ doet denken aan sub-merken in de modewereld zoals See By Chloé van Chloé en doet misschien wat gezocht aan of lijkt de collectie weg te zetten als een budgetvriendelijker alternatief voor het reguliere assortiment – is een zeer technische constructie. Zeer gecompliceerd geconstrueerd en opgebouwd uit vele vormen. Zo zijn de opengewerkte bandaanzetten verbonden met de lunette, maar steunt de onderkant los tegen de kast. De octogonale tussenkast is natuurlijk een verwijzing naar de Royal Oak, maar wel een subtiele. Bij de Selfwinding Chronograaf – voorzien van een, eindelijk (!) zelfgebouwd automatisch chronograafuurwerk – valt de achthoekige vorm grotendeels weg door de aanwezigheid van de poussoirs.

Glas is niet gewoon glas

Het gelaagde saffierglas

Werkelijk ieder afzonderlijk element van de Code 11.59 is een inspectie waard. Zo is het glas gelaagd en gekromd en dat geeft een bijzonder effect wanneer het horloge van de zijkant wordt bekeken. De meeste kritiek was er op de wijzerplaten van de Code 11.59. Te vlak, geen bij AP passend lettertype van de Arabische cijfers en de datumaanduiding op half 5 wekte, vooral bij de Selfwinding Chronograph-modellen, veel puristische wrevel op. Bijna net zoveel weerstand als de roségouden Selfwinding met lichte wijzerplaat die werd weggezet als veel te simpel voor een haute horlogerie-huis als Audemars Piguet. Ook de prijzen werden niet met gejuich ontvangen. De Selfwinding in wit- of roségoud heeft een voorlopige prijs van 25.000 euro en de Selfwinding Chronograph moet ongeveer 39.500 euro gaan kosten. De Selfwinding Perpetual Calendar met aventurine wijzerplaat – de meest sprekende creatie in de verzameling naar de mening van horloge.info – ongeveer 70.000 euro.

Geen Royal Oak, maar ook geen Millenary

Tijdens het voelen en bekijken van de nieuwe Code 11.59 ontspon zich een eerlijk en interessant gesprek met Michael Friedman. Hij refereerde aan het feit dat de Royal Oak, de Offshore en ook de Concept niet meteen met gejuich werden ontvangen en dat het uiteindelijk met deze collecties helemaal goed is gekomen. Daar heeft hij een punt, maar het feit is wel dat de drie collecties die hij noemde revolutionair anders waren dan al het andere dat op de markt aanwezig was. Dat deze horloges een schok veroorzaakte en dat het een tijdje duurde voordat de vormtaal door een grote groep werd begrepen, is niet meer dan logisch. De ovalen Millenary-collectie die in 2011 het speerpunt vormde tijdens de SIHH, werd nooit een pilaar onder het horlogehuis AP. Ovaal is nu eenmaal niet mannelijk genoeg, ook niet na lang kijken, voelen en dragen.

De Code 11.59 en de Cayenne

De aventurine wijzerplaat van de Perpetual Calendar is hypnotizerend

De Code 11.59 is duidelijk geen Millenary-achtig horloge want de hoofdvorm is rond; dat zit dus wel goed. Probleem is wel dat de Code 11.59 wordt vergeleken met de Royal Oak. Een vergelijking met een onaantastbaar icoon is voor elke nieuweling, of het nu om horloges, auto’s of voetballers gaat, een onbegonnen zaak. De Code 11.59 heeft tijd nodig om te bezinken, te groeien en zich te ontplooien. Misschien is een Porsche-vergelijking hier wel op z’n plaats. Toen de Duitse sportwagenfabrikant ook een SUV op de markt bracht, was het geklaag alles overstemmend. De Cayenne was veel te lomp voor een Porsche, een commerciële knieval waarmee de ziel van het merk werd verkwanseld. Bovenal was de Cayenne géén 911, de auto-equivalent van de Royal Oak. Maar ondanks de eerste weerstand vond de Cayenne zijn plek en uiteindelijk werd de grote SUV een belangrijke pijler onder het succes van het huidige Porsche. Een facelift en een update links en rechts heeft het model ook niet slecht gedaan.

Geluk bij een ongeluk

Kleurgradaties en een vliegende tourbillon

Misschien wordt het verhaal van de Code 11.59 by Audemars Piguet wel vergelijkbaar met dat van de Porsche Cayenne. De meeste kritiek richt zich op de wijzerplaat van de Code 11.59. Hoewel het ragfijne gouden logo en de scherp gesneden indexen pure klasse verraden, is de algehele uitstraling en de vorm van de cijfers misschien niet passend in de wereld waarin AP zich beweegt. De kritiek op de wijzerplaten is een geluk bij een ongeluk, want een wijzerplaat herontwerpen en maken is minder ingrijpend en goedkoper dan een nieuwe kast. En met die kast zit het wel goed. Net als met de manufactuur-uurwerken trouwens die uit technisch en esthetisch oogpunt fascineren en bekoren. De komende jaren zal de rol van de Code 11.59 duidelijk worden. De tijd zal het…

Voor meer informatie over de Code 11.59 plus andere nieuwigheden die tijdens de afgelopen SIHH door AP werden gepresenteerd: www.audemarspiguet.com