Retro en sportiviteit zijn de uitgesproken eigenschappen die het leeuwendeel van de horloges van vandaag kenmerken. Ingetogen elegantie is een karaktertrek die vaak genoeg over het hoofd wordt gekeken. Maar een horloge dat de tijd fluistert en niet schreeuwt kan een verademing zijn. Een goed voorbeeld is de bescheiden maar illustere Patek Philippe Golden Ellipse.
Een horloge spreekt door het ontwerp. Een duikring zegt bijvoorbeeld ‘robuust functioneel’ en een chronograaf ‘autosport’. Om geen misverstand over de inborst van het horloge te laten bestaan, worden die woorden bij voorkeur luid uitgedragen. Door een flink formaat kast bijvoorbeeld en het gebruik van kleur. Je zou kunnen stellen dat de vormtaal van vele horloges vandaag luid en druk, misschien zelfs een tikkeltje banaal is. Aan de andere kant van dat spectrum, in de stiltecoupé van de horlogerie vinden we de Patek Philippe Golden Ellipse. De perfecte proporties, ingetogen details en klare lijnvoering van de Patek Philippe Golden Ellipse zijn een oase van rust.
Harmonie in het klein
De Patek Philippe Golden Ellipse tijdlijn 1968-2018
Het ontstaan van de Patek Philippe Golden Ellipse voert ons terug naar 1968, een zeer turbulent jaar in de recente geschiedenis. In 1968 maken de Sovjets een bloedig einde aan de Praagse Lente, in Parijs revolteren de studenten en in Vietnam woedt een schijnbaar eindeloze oorlog. Maar 1968 is ook het jaar waarin Patek Philippe opperste harmonie nastreeft. Harmonie in het klein, harmonie in een horloge. Vijftig jaar geleden ziet de Golden Ellipse het levenslicht, een horloge dat tot stand is gekomen door het ontwerp te baseren op de verhoudingen van de gulden snede. De kast in de vorm van een ellips is een kruising tussen een rechthoek en een cirkel en hoewel ongewoon, ook zeer evenwichtig. Aan de basis van de verhoudingen staan wiskundigen in het antieke Griekenland die de verhouding 1: 1.6181 formuleerden.
De gulden snede of gouden ratio
Golden Ellipse Ref. 3985 met porseleinen wijzerplaat en Romeinse cijfers
De antieke formule laat zich als volgt in een zin vertalen: De gulden snede is de verdeling van een lijnstuk in twee delen in een speciale verhouding, waarbij het grootste van de twee delen zich tot het kleinste verhoudt, zoals het gehele lijnstuk zich verhoudt tot de grootste. De gulden snede of gouden ratio wordt ook in de natuur aangetroffen, bijvoorbeeld in de manier waarop planten hun zaden dragen in slingerende, spiraalvormige patronen. De gouden ratio is ook terug te zien in de Grote Pyramide van Giza, Leonardo Da Vinci vond het in de proporties van het menselijk lichaam, en ook het Apple-logo is aan de hand van deze verhoudingsformule ontworpen.
Frivole variaties op een eenvoudig thema
Golden Ellipse Ref. 874 zakhorloge in witgoud
De aantrekkingskracht van de Golden Ellipse – na de Calatrava de oudste collectie van Patek Philippe – is voor het grootste deel verklaarbaar aan de perfecte proporties, maar ook de minder-is-meer filosofie van de wijzerplaatontwerp speelt een rol. De eerste variant had een diepblauwe wijzerplaat, een uren- en een minutenwijzer en streepindexen, meer niet. Meer heeft de Golden Ellipse ook niet nodig en bovendien bleek het een thema waarop verrassend veel valt te variëren. Tegen het einde van de jaren ’70 waren al 65 verschillende versie van de Golden Ellipse verschenen in verschillende maten, edelmetalen en wijzerplaatkleuren. Frivool uitstapje van Patek Philippe is het vertalen van de Golden Ellipse naar manchetknopen, ringen en aanstekers.
De Ref. 3770 is wat er gebeurt wanneer de Golden Ellipse wordt gekruist met de Nautilus
Exotische varianten van de Golden Ellipse werden voorzien van Romeinse cijfers, een bijna vierkante versie werd ook ontworpen, een zakhorloge-uitvoering zag het daglicht en zelfs een variant vermengd met elementen van de sportieve Nautilus werd in 1981 gepresenteerd. Ook opvallend waren de damesmodellen uit 1973, 1993 en 1994 waarvan ook de schakelbanden gebaseerd waren op de ellipsvorm.
Kaliber 240 met microrotor
De Golden Ellipse werd oorspronkelijk uitgerust met een handopwinduurwerk, later volgden ook varianten met een quartz-uurwerk, maar het beroemdste en meest tot de verbeelding sprekende uurwerk dat Patek Philippe aanwendde, moet wel het kaliber 240 zijn. Het werd in 1977 geïntroduceerd en de hoofdveer wordt opgewonden door een microrotor die volledig in het uurwerk is geïntegreerd. Datzelfde uurwerk wordt nog steeds gemaakt en is onder andere terug te vinden in de jubileummodellen die dit jaar de vijftigste verjaardag van de Golden Ellipse vieren.
Tweemaal een nieuwe “Jumbo”
De volmaakte vormen van de Patek Philippe Ref. 5738R Golden Ellipse
Tijdens Baselworld 2018 voerden tourbillons, chronografen en kalenderhorloges zoals verwacht het hoogste woord. De introductie van een nieuwe Golden Ellipse in roségoud en een versie in platina die de 50 verjaardag van het horloge vieren, werd dan ook ietwat overstemd. De nieuweling in roségoud met diepzwarte wijzerplaat met zonnestraalmotief heet Ref. 5738R (prijs rond de 28.000 euro) en de platina uitvoering met weelderig grafische versierde wijzerplaat draagt de naam Ref. 5738/50P-001 (prijs op aanvraag). Dit laatste model is gelimiteerd tot honderd exemplaren, de roségouden variant behoort vanaf nu tot de standaardcollectie. Beide horloges worden gepresenteerd in de zogenaamde “Jumbo” kast die 34.5 mm x 39.5 mm meet.
Het uiterst subtiele lijnenspel van de Golden Ellipse
Het jubileum-duo verschijnt naast de platina Ref. 5738P met blauwe wijzerplaat in de collectie en verdringt deze niet. Die platina Golden Ellipse met blauwe wijzerplaat markeerde het veertigjarig bestaan van het horloge en deed dat met een grotere kast die beter aansluit bij de wensen van de moderne horlogeliefhebber. In alle drie de “Jumbo’s” is het slechts 2,53 mm hoge kaliber 240 met microrotor te vinden en daardoor blijft de hoogte van de kast steken op een elegante 6,58 mm. De vroegere “Jumbo”, de in 1982 geïntroduceerde 31 mm x 35,5 mm Ref. 3738, is met de komst van de Ref. 5738 met pensioen gezonden.
Patek Philippe Golden Ellipse Ref. 5738/50P-001
De zeer frivool gedecoreerde Patek Philippe Ref. 5738 50P 001 Golden Ellipse in platina
De Ref. 5738/50P-001 heeft subtiele details zoals een zwarte onyx cabochon in de kroon en een diamant tussen de bandaanzetten op 6 uur zoals elke platina Patek dat heeft, maar de zwart geëmailleerde, 18-karaats witgouden wijzerplaat die is gedecoreerd met een hand gegraveerd slakkenhuispatroon, eist alle aandacht op. De natuurlijke vorm van het slakkenhuis heeft ideale verhoudingen en werd daardoor gekozen als decoratie. De gegraveerde uitvoering van de nieuwe Golden Ellipse wordt in honderd jubileumsets op de markt gebracht. Wie de speciale jubileumdoos opent, ziet dat ook de bijpassende manchetknopen met gegraveerde slakkenhuispatroon deel uitmaken van de set. Wie de Ref. 5738R koopt, krijgt er geen bijpassende manchetknopen bij. Die worden wel gemaakt, maar dienen apart te worden aangeschaft.
De troefkaart van de Patek Philippe Golden Ellipse
De manchetknopen maken de man en de set van de Ref. 5738 50P 001Golden Ellipse compleet
In de laatste alinea is het tijde voor de Patek Philippe Golden Ellipse om de troefkaart te spelen. Ja, de Golden Ellipse is elegant, maar het horloge is meer dan dat. De vormgeving is namelijk, hoe je het ook wendt of keert, retro en retro is koning. De Golden Ellipse is een retro-moderne dresswatch met een unieke propositie. Het merendeel van de retro-hits van het moment valt namelijk in de categorie duik- en sporthorloges en de Patek Philippe Golden Ellipse is een gestileerde dandy in de goede zin van het woord. De gecompliceerde eenvoud van de Patek Philippe Golden Ellipse is van tijdperkloze klasse. Voor meer informatie over de huidige collectie: www.patek.com
