QLOCKTWO, eerder een kunstinstallatie dan een rechttoe rechtaan klok. Geen wijzers, maar schijnbaar willekeurige letters in een matrix. Inmiddels heeft de unieke klok al meer dan 30 internationale design awards gewonnen. Maar wat is de gedachte achter de klok en wie zijn de mannen achter het unieke design? Watching sprak met de Duitse ontwerpers en oprichters van het merk, Marco Biegert en Andreas Funk.
Wat is de sleutel geweest in jullie vriendschap en samenwerking door de jaren heen?
Marco Biegert: “We hebben een grote verscheidenheid aan gebieden waarin we allebei geïnteresseerd zijn. Bijvoorbeeld de wetenschap en tot in detail nadenken. Zo bereik je de grens waar wetenschap ophoudt en kunst begint. In zekere zin is onze dialoog gaande sinds we elkaar voor het eerst ontmoetten, met slechts een paar onderbrekingen. bIk denk dat dat de enige manier was waarop ons gezamenlijke werk tot stand kon komen, door deze voortdurende gedachtewisseling.”
Andreas Funk: “Er is voor ons geen grens tussen technische en creatieve aspecten. Het oplossen van een technisch probleem is een creatieve daad, zeker als je out of the box moet denken om tot een oplossing te komen. En dat is wat we altijd hebben gedaan, gebruikmakend van heel verschillende kennisgebieden. Het is niet genoeg om een geweldig idee te hebben – je hebt ook de vaardigheden nodig om het te realiseren.” Biegert: “Het is een beetje een cliché dat mensen verwachten dat één van ons de meer technische man is en de andere de creatieve of de taalfanaat. Zo is het niet. We hebben al deze verschillende aspecten altijd gedeeld.”
Voor de nieuwkomers, wanneer kreeg het allereerste concept van QLOCKTWO vorm?
Funk: “We groeiden op in hetzelfde kleine stadje in de buurt van Schwäbisch Gmu?nd en leerden elkaar kennen als tieners toen we ontdekten dat we allebei Commodore 64-computers hadden. We wisselden games uit en realiseerden dat er veel spellen waren die nog niet bestonden maar we wel graag zouden willen spelen. Dus begonnen we ze voor onszelf te programmeren en te ontwerpen. Die projecten hadden altijd een combinatie van technische en esthetische aspecten, en we verzamelden de vaardigheden die we nodig hadden om ze te realiseren. Dat was ver voor het internet, dus het was niet altijd gemakkelijk om aan informatie te komen. In deze vroege fase kwam het begrip tijd voor het eerst naar voren in onze discussies – ik heb zelfs nog wat aantekeningen uit die jaren.”
Biegert: “We zijn nooit gestopt om samen projecten te creëren, zelfs niet toen we in verschillende steden studeerden. Tijd werd het middelpunt van ons werk – één van de ontwerpen van toen vertoonde al overeenkomsten met het ontwerp van de huidige QLOCKTWO. In onze projecten vroegen we ons altijd af: hoe kunnen we mensen tijd als waardevol laten ervaren?”
Funk: “Toen we in 2008 de allereerste klok bouwden, was het één van de vele andere kunstprojecten voor ons en bedoeld voor onszelf. Vrienden en familie begonnen er echter zo vaak om te vragen, dat de uurwerken zich via ons netwerk verspreidden. We besloten toen om tien stuks te maken voor een beurs en de mensen waren zo enthousiast dat ze meteen waren uitverkocht. Dat was het moment waarop we ons volledig realiseerden welk effect dit kunstobject op mensen had.”
Hoe belangrijk is duurzaamheid voor jullie geworden?
Funk: “Onze producten gaan over bewustzijn en de waarde van tijd. Deze onderwerpen vormen de kern van duurzaamheid. Voor ons is het belangrijk om de natuur en de samenleving de aandacht te geven die ze verdienen, daarom streven we bij QLOCKTWO een alomvattend concept van duurzaamheid na. Zo kopen we onze onderdelen in bij regionale leveranciers en produceren we lokaal. Ook verminderden we ons plasticverbruik met vijf ton per jaar door recyclebare materialen en puur kartonnen verpakkingen te gebruiken. Om maar een paar voorbeelden te noemen.
Biegert: “Een project dat ons zeer dierbaar is, is onze weideboomgaard in Schwäbisch Gmu?nd. Deze boomgaard hebben we verpacht en gecultiveerd om dit bedreigde soort biotoop met zijn opmerkelijke biodiversiteit te beschermen. We hebben extra bomen kunnen planten, die nu naast de oudere fruitbomen kunnen groeien en bloeien. Zo willen we het lokale ecosysteem versterken en onze bijdrage leveren aan het milieu, in plaats van er alleen maar iets van te nemen.”
Wat is, terugkijkend, een belangrijke les die jullie hebben geleerd over design?
Biegert: “Dit is misschien niet helemaal geschikt voor een ontwerpcollege, maar mijn persoonlijke ervaring is dat we de beste resultaten behalen door te werken zonder te proberen commercieel te zijn. Creatief zijn omwille van zichzelf zal soms leiden tot resultaten die echt succesvol zijn – en soms niet. Maar het geeft altijd veel meer voldoening dan toewerken naar de verwachtingen van de klant.”
Funk: “We hebben altijd de beste resultaten behaald als we gewoon onze eigen ideeën volgden en iets creëerden waar we echt van hielden.”
Wat betekent het begrip tijd voor jullie?
Funk: “De complexiteit van de tijd is altijd al een fascinerend onderwerp voor ons geweest. Onze claim ‘A NEW SENSE OF TIME’ is een duidelijke boodschap die dit idee, van veranderende perspectieven op de waarde van tijd in het leven, benadrukt. Er is een groot mysterie in de manier waarop tijd wordt waargenomen en ervaren: hoe meer je het probeert te vatten, hoe meer het verdwijnt. Hoe meer iets gepland en getimed is, hoe sneller het moment voor ons voorbij gaat. Vooral naarmate we ouder worden, lijkt de tijd te verdwijnen. Het enige dat overblijft, is dat we elk moment zo goed mogelijk waarnemen.”
Biegert: “Tijd is het enige dat niet kan worden vermenigvuldigd. Je kunt meer geld of spullen krijgen, maar nooit meer tijd. Dit maakt tijd zo verbindend. Ik denk dat die gedachte tijdens deze pandemie voor veel mensen tastbaarder is geworden.”