Eén bepaald uurwerk of horloge waaraan we wat speciale aandacht besteden. Meer dan de gangreserve en het wel of geen gebruik van silicium, maar ook de afkomst en wat er nu precies anders óf bijzonder aan is. Deze keer pakken we het iets anders aan. Pim Koeslag, de voormalige Technical Director van Frederique Constant en Alpina en CEO van Ateliers de Monaco, keerde vorig jaar terug naar Nederland. Als CEO en meester horlogemaker bij Christiaan van der Klaauw. Een tussenstand.
Na 20 jaar in de Zwitserse horloge-industrie besloot Pim Koeslag zijn ervaring weer te gebruiken in Nederland. Tenminste, als hij niet op reis is om Christiaan van der Klaauw (CvdK) naar een hoger plan te tillen. Daar nam hij vorig jaar een meerderheidsbelang in, met als titel CEO en meester horlogemaker.
Een nieuwe functie waarvoor hij zijn Zwitserse kennis wil gebruiken en ook overdragen aan de werknemers van CdvK. “Aan de andere kant leer ik graag van ze over astronomie en alles wat daarbij komt kijken,” vertelt Koeslag. “Samen gaan we ervoor zorgen dat het merk Christiaan van der Klaauw zijn bijna 50-jarige historie als één van de belangrijkste horlogefabrikanten van Nederland voortzet.”
Daniël en Maria Reintjes, die het bedrijf de afgelopen 12 jaar hebben gerund, zijn nog steeds respectievelijk Creative Director en Marketing Director. Koeslag richt zich op dit moment voornamelijk op de techniek en het product. Ook doet hij een beroep op zijn grote netwerk van internationale klanten en horlogeverzamelaars. Om, naar eigen zeggen, ‘het merk verder op de internationale horlogekaart te zetten’.
“Uiteraard is Christiaan van der Klaauw al een begrip in de internationale horlogewereld door de samenwerking met Van Cleef & Arpels en door het winnen van de Grand Prix d’Horlogerie de Genève, de hoogst haalbare prijs in de horloge-industrie, maar ik zie nog veel ruimte voor groei. Niet per se groei in aantallen, maar meer in exclusiviteit en complexiteit van de uurwerken.”
Is er iets specifieks dat je het meest beïnvloedt in het technische en creatieve aspect van je werk?
“Veel invloed op de creativiteit heeft het vele reizen. We zijn met CvdK grote internationale stappen aan het maken en dat zorgt ervoor dat ik regelmatig naar Japan, Singapore of andere verre landen ga om het merk daar nog meer op de kaart te zetten. Je ziet dan dat in alle landen astronomie erg belangrijk is in hun cultuur en historie, maar in de meeste landen of continenten weer anders gebruikt of geïnterpreteerd wordt. Heel interessant en een grote bron van inspiratie, zowel qua design als op technisch vlak.”
Wat motiveerde je vooral in het beginnen van dit nieuwe hoofdstuk in je carrière?
“Het opbouwen en uitbouwen van een horlogemerk is echt puur ondernemen, dat vind ik het leukste. In mijn vorige baan in Zwitserland als technisch directeur en CEO in een grote structuur is het ondernemen toch minder.”
Heb je ooit een mentor gehad in het ondernemen?
“Na een stage bij Grönefeld en een stage bij Patek Philippe ben ik bij Frederique Constant aan de slag gegaan. Daar heb ik van dichtbij mogen leren van Peter en Aletta Stas (oprichters red.) die van scratch Frederique Constant hebben opgebouwd en daarvan een groot belangrijk internationaal horlogemerk hebben gemaakt. Later mocht ik onder hun supervisie het zelf gaan doen als CEO van het merk Ateliers deMonaco dat in het hoogste segment horloges maakt. Dit was zonder twijfel de beste school die ik me ooit heb kunnen wensen.”
Wat is het uurwerk van CvdK dat je het meest na aan het hart ligt en waarom?
“Dat is er één die aanstaande is. Volgend jaar bestaat CvdK 50 jaar, daarvoor zijn we al een tijd druk met een nieuw uurwerk die geheel ‘in-house’ is ontwikkeld en geproduceerd. Zowel het basis-uurwerk als de astronomische complicatie. Uiteraard kan ik hier nog niet te veel over vertellen omdat het begin 2024 wordt geïntroduceerd, maar het wordt heel speciaal!”
Wat willen jullie bereiken met dit uurwerk?
“Het bijzondere is dat het een ontwikkeling is waar drie generaties aan hebben gewerkt. Christiaan (van der Klaauw red.) persoonlijk is al jaren geleden begonnen met het maken van het prototype, Daniël en Maria hebben meegewerkt aan het design en ik heb het uurwerk verder doorontwikkeld. Christiaan heeft inmiddels de respectabele leeftijd van 80 jaar bereikt en heeft alles gemaakt zoals hij dat 50 jaar geleden ook deed. De tekeningen met passer en potlood et cetera. Dit hebben we nu allemaal in de computer gezet in een 3D-tekening en maken nu de onderdelen.”
Hoe zou je dit uurwerk in de geschiedenis van Van der Klaauw plaatsen?
“Absoluut als het meest gecompliceerde, meest exclusieve en in mijn ogen ook het meest verfijnde horloge ooit gemaakt door CvdK. In de internationale horloge wereld is dit uniek en nog nooit eerder vertoond. Door de complexiteit kunnen we per jaar maar een tiental stuks maken.”
Als je aan een uurwerk werkt, hoe benader je de balans tussen techniek en design?
“Alles moet kloppen! Een technisch hoogstandje van de allerhoogste kwaliteit met een minder mooi design is voor mij een falen.”
Hoe zie je CvdK evolueren in de komende jaren?
“We hebben in het begin van het jaar de Ariadne geherintroduceerd. Dit is een chronograaf met volledige kalender en maanstand, op ‘instapniveau’ qua prijs. Volgend jaar komt dus het 50 jaar jubileum-model die in het hoogste prijsniveau zit. Hiertussen gaan we in de toekomst prachtige astronomische horloges ontwikkelen om zo de collectie veelzijdig te maken. Genoeg ideeën in ieder geval!”
CvdK staat bekend om de astronomische complicaties. Waar komt dat eigenlijk vandaan?
“Christiaan was in zijn jeugd lid van de sterrenwacht en heeft in zijn carrière zijn twee passies gecombineerd. Eerst als klokken- en daarna horlogemaker. Sinds 1974 maakt hij dus uurwerken met astronomische complicaties, CvdK heeft daardoor een naam opgebouwd in de internationale horlogewereld als dé specialist op dat gebied.”
Wat is je persoonlijke band met astronomische complicaties?
“In mijn carrière in Zwitserland heb ik veel geleerd, maar wist weinig over astronomie. Heel vreemd eigenlijk omdat astronomie toch de basis is voor onze tijd- en kalenderaanduiding! De laatste anderhalf jaar heb ik me erin verdiept en ik leer nu elke dag. Ik ben er echt door gepassioneerd! Zolang ik dit prachtige merk mag leiden zal astronomie de leidraad in het merk zijn en blijven.”
Wat spreekt hier vooral tot de verbeelding voor jou?
“Het Planetarium is zeker het meest indrukwekkende uurwerk. Het is het kleinste mechanische planetarium ter wereld. Ons zonnestelsel vele triljarden keren verkleind, maar hij geeft wel exact de positie en de rotatiesnelheid van de planeten weer. En allemaal met de hand gemaakt!”
Waren er zaken die daarin nieuw waren, ondanks je ruime ervaring?
“Wat ik in Zwitserland bij geen enkel horlogemerk heb gezien, maar wat we bij ons in het atelier in Naarden wel doen, is het draaien en frezen van de raderen die nodig zijn om de planeten op een goede snelheid te laten draaien. Je kunt je voorstellen dat er veel raderen nodig zijn om het uurwerk te laten vertragen vanaf het urenwiel dat één keer in de twaalf uur ronddraait tot de planeetringen waar de snelste planeet (Mercurius) één keer in de 88 dagen ronddraait. De buitenste planeet in ons planetarium (Saturnus) draait zelfs één keer in de 29.5 jaar rond. Hiervoor moeten onze horlogemakers wel 700 tandjes frezen. Tandje voor tandje.”
Hoe was je allereerste kennismaking met CvdK?
“Achteraf gezien heeft de persoon Christiaan van der Klaauw zelf waarschijnlijk de grootste invloed gehad op mijn carrière. Ik heb Christiaan voor de eerste keer ontmoet in het jaar 2000, toen kwam hij op de uurwerkmaker vakschool een lezing geven en liet hij zijn collectie zien. Dat maakte zoveel indruk op me dat ik in datzelfde jaar de trein naar Heerenveen pakte om daar zijn atelier te bezoeken. Destijds in zijn garage. Aan het einde van de vakschool heb ik Christiaan mijn CV gestuurd, omdat ik graag bij hem aan de slag wilde. Christiaan zei toen tegen mij: ‘ga eerst maar een jaartje naar Zwitserland om wat ervaring op te doen’. Ik heb toen zijn advies gevolgd en ben naar Zwitserland verhuisd. Waar ‘een jaartje’ er 20 werden, voordat ik met mijn familie terugkeerde naar Nederland en uiteindelijk eigenaar van CvdK werd.”
Wat heb je van Christiaan geleerd?
“Christiaan is een ongelofelijk goede vakman. Hij heeft me doen realiseren dat alles met de hand te maken is en dat het nu ook mijn taak is om die vakmanschap in Nederland te behouden. Het opleiden van nieuwe vakmensen voel ik echt als een plicht.”
Het is nu iets meer dan een jaar geleden dat je bij CvdK kwam, hoe kijk je daarop terug?
“Persoonlijk en zakelijk is het een drukke tijd, waarschijnlijk voor iedere zelfstandige ondernemer in de eerste paar jaar, maar in mijn geval zeker heftig omdat we flink aan het groeien zijn. Vooral in Azië waar we nu al zo’n 15 nieuwe retailpartners hebben. Daar moet ook vaak heengevlogen worden om de nieuwe businesspartners te ontmoeten en voor events met horlogeverzamelaars. Ook in ons nieuwe atelier in Naarden is het enorm druk aangezien we sinds mijn aantreden van een productie van zo’n 100 horloges per jaar naar meer dan 400 horloges zijn gegaan.”
Een carrière die er misschien niet was als je de baan bij Patek Philippe had aangenomen?
“Absoluut, redelijk vroeg werd mij daar een positie aangeboden, maar ik besloot om voor Frederique Constant te kiezen. Daar heb ik nooit spijt van gehad. Ik wilde niet alleen graag horloges assembleren of repareren, maar de creatie van horloges en uurwerken vind ik het leukste. Dat kon ik wel doen bij Frederique Constant, maar niet bij Patek. Het was een goede zet, want bij Patek zou het zeker 20 jaar duren voordat je een tourbillon mag assembleren. Bij Frederique Constant had ik er zelf één ontwikkeld na acht jaar!”
Wat zegt die keuze over jou als persoon?
“Ik ga altijd van mijn gevoel uit. Ook al verklaart iedereen me voor gek. Dat motiveert me alleen nog maar meer om ergens een succes van te maken.”
