In dit laatste deel van het verhaal over Jacques Cousteau bekijken we zijn nalatenschap en de rol daarin van zijn tweede vrouw en weduwe Francine (hier samen op een foto uit 1995). Zij erfde gek genoeg alle naamsrechten en in feite alles wat Jacques had opgebouwd. Dit was een bittere pil voor zijn kinderen en kleinkinderen; Fabien Cousteau schudt nog altijd zijn hoofd als het hierover gaat. Want Cousteau's tweede vrouw was stewardess, had ervaring noch affiniteit met het werk van de familie Cousteau en kon bovendien slecht met hen overweg. Toch lijkt ze nu bezig met het rehabiliteren van 's mans nalatenschap, getuige de link met IWC en beweging rondom vlaggenschip Calypso. Enfin.

Cousteau Society
Binnen de familie heerst sinds opa Jacques’ heengaan een splitsing: enerzijds het nageslacht van opa en zijn eerste ? overleden – vrouw Simone, anderzijds het nageslacht van opa en zijn tweede vrouw Francine, die na Cousteau?s dood in 1997 alle naamsrechten verwierf. Francine houdt nog  altijd de Cousteau Society in ere, hoewel er vooralsnog weinig terechtkomt van het voortzetten van Jacques? werk. Zo lag de Calypso letterlijk jarenlang weg te roesten in een Franse haven en is er bepaald geen sprake van regelmatige expedities. Opa’s eerste lichting heeft het sindsdien veel beter gedaan, ook zonder al de rechten. Oudste zoon Jean-Michel is doorgegaan waarmee hij en zijn vader al jaren bezig waren, zij het vanuit de Verenigde Staten. Zijn kinderen (Fabien en Celine) volgden dat voorbeeld, individueel, maar ze ondernemen ook gezamenlijk actie. Jean-Michel, Fabien en Celine zijn allemaal bij elkaars projecten betrokken, maar hebben niets meer met de Cousteau Society te maken.


IWC Aquatimer Chronograph ?Cousteau Divers?
IWC Aquatimer Chronograph ?Cousteau Divers?Rond 2005 lanceerde IWC een speciale, gelimiteerde serie van de Aquatimer Chronograph ‘Cousteau Divers’, een collaboratie tussen het horlogehuis en de Cousteau Society. Het was Francine die deze deal met IWC sloot en duikhorloges onder de naam Cousteau Divers toestond. De verkoopopbrengst ging deels naar de Society; een stukje hout van het Calypso-interieur op het achterdeksel maakte de historie tastbaar. Deze samenwerking is opmerkelijk, want het is onwaarschijnlijk ? in ieder geval niet aantoonbaar – dat Cousteau of zijn teamleden ooit een IWC droegen. Er is dus geen historische connectie tussen de Calypso en IWC, behalve het nastreven van milieudoelen. In dat opzicht is het logisch en bovendien ook stijlvol dat de Cousteau Duikers van vandaag met zo?n superieur horloge worden uitgerust!


Calypso
achterdeksel IWC Aquatimer Chronograph ?Cousteau Divers?Het hout uit het Calypso-interieur deed verlangen naar de goede oude tijd. Maar waar is die boot eigenlijk? Wat is ermee gebeurt? Is het een museum geworden, of staat het schip ergens in een museum, als symbool van het werk dat Cousteau en zijn team hebben verzet? “Niets is minder waar”, stelde Fabien Cousteau in 2007. “De Calypso ligt in de haven van La Rochelle weg te rotten. Van tijd tot tijd steken nieuwe geruchten de kop op als zou Calypso worden opgeknapt en in ere hersteld, maar vooralsnog is dat niet gebeurd”. Vandaag lijkt het erop dat het er toch van gaat komen. Op de website van Cousteau Society staat ‘Calypso Saved’. Tegelijkertijd worden donaties gevraagd voor het opknappen van de boot. Via deze link is veel informatie te achterhalen over het schip, inclusief oud beeldmateriaal. Momenteel ligt Calypso in Concerneau, een veel noordelijker gelegen havenplaats onder Brest. Het is de bedoeling dat Calypso in de nabije toekomst weer als boegbeeld van de Cousteau Society zeeën en oceanen zal bevaren.


Bill Murray
klik op de afbeelding voor een vergrotingIn 2004 verscheen de film ‘The Life Aquatic with Steve Zissou’, een persiflage op Cousteau of anders tenminste geïnspireerd door de man en zijn werk. Acteur Bill Murray doet geen enkele poging om Jacques te imiteren, maar talloze elementen herinneren wel degelijk aan de oude films van Cousteau en zijn team. Opvallend is de rode muts, Jacques’ kenmerk (nu te koop via cousteau.org) en ook de lichtblauwe outfit herkent de fan. Fabien Cousteau: “We zijn benaderd voor advies en zijn daar serieus op ingegaan. Er is echter niets mee gedaan”. Hoewel de familie Cousteau de humor inziet van de persiflage op de wereld van Cousteau en Frankrijk (‘Hotel Citroën’) had de familie andere verwachtingen bij de film. Bovendien zijn juist pijnlijke aspecten uit het leven van Cousteau, zoals de dood van een naaste, wél waarheidsgetrouw belicht. Naast Murray spelen Owen OMEGA Seamaster Ploprof 1200Wilson, Willem Dafoe, Angelica Huston en Jeff Goldblum in de film, die overigens een aardige soundtrack kent.


Tot slot nog aan aardig horlogefeitje, dit is tenslotte een horlogewebsite. Met name de oude Omega duikhorloges zijn extreem gewild en een aantal is in beperkte oplagen gemaakt en daardoor zeer schaars. Een van de populairste verzamelobjecten werd in 2009 in Basel geïntroduceerd als remake: de PloProf. Voorheen de Seamaster 600, nu de Seamaster 1200, maar nog altijd PloProf. Over de oude PloProf verscheen een aardig boek, over de nieuwe een aardig artikel op Horloge.info.


Lees ook:
Les Montres de Jacques Cousteau deel 1
Les Montres de Jacques Cousteau deel 2