Eén bepaald uurwerk of horloge waaraan we wat speciale aandacht besteden. Meer dan de gangreserve en het wel of geen gebruik van silicium, maar ook de afkomst en wat er nu precies anders óf bijzonder aan is. Deze keer gaan we dieper in op Breguet met onder meer de Marine Tourbillon 5577 en de Classique Tourbillon Extra-plat Anniversaire 5365.
We doen een deep dive bij Breguet met CEO Lionel a Marca. In 2021 nam hij het stokje over van Marc A. Hayek, met wie hij al 20 jaar lang samenwerkte. Lionel a Marca werkt inmiddels al ruim 30 jaar bij de Swatch Group (waarvan Breguet onderdeel is).
Hayek zei dan ook over zijn collega: “De benoeming van Lionel a Marca, een horlogemaker in de puurste zin van het woord, bij een Maison met het prestige van Breguet, markeert een nieuw hoofdstuk in onze geschiedenis. Ik weet dat hij al zijn energie zal steken in het voortzetten van het werk dat mijn grootvader sinds de overname in 1999 heeft gestart, en tegelijkertijd de pioniersgeest van de oprichter levend houdt.”
Samen met Lionel a Marca bespreken we zijn visie op het legendarische horlogemerk, met een focus op twee modellen. De Breguet Marine Tourbillon 5577, waar de welbekende tourbillon een thuis krijgt in de Marine collectie. En de Breguet Classique Tourbillon Extra-Plat Anniversaire 5365. Een eerbetoon aan Abraham-Louis Breguet’s uitvinding van de tourbillon. Beperkt tot een oplage van 35 stuks, hetzelfde aantal tourbillon-horloges gemaakt tijdens het leven van Abraham-Louis Breguet. Precies 220 jaar later bracht Breguet hiermee hulde aan de uitvinding van zijn oprichter, die een start betekende van meer precisie, stabiliteit en elegantie in de fijnere uurwerken.
Wat beïnvloed je het meest in jouw werk?
“Abraham-Louis Breguet, zonder aarzeling. Als ik in de archieven duik en zijn prestaties ontdek, kan ik daar uren in doorbrengen. De oprichter van het merk was een buitengewone horlogemaker, technicus én ontwerper. Hij was de rest altijd een stap voor en zijn prestaties weerspiegelen dit. Door velen wordt hij beschouwd als de vader van de moderne uurwerken, maar hij is ook de uitvinder van design in de huidige definitie: één object, één functie. Voor onze oprichter komt dit tot uiting in zijn wens om de informatie op de wijzerplaat zo leesbaar mogelijk te maken. Tegenwoordig concentreer ik me vaak op de archieven die we hebben, voordat ik nieuwe projecten lanceer. Dit merk is bijna 250 jaar oud en toch zijn de creaties zeer modern.”
Hoe ervoer je het merk voordat je bij Breguet werkte?
“Ik moet toegeven: ik kende het merk, maar was er niet zo enthousiast over! Op een dag vroeg Marc A. Hayek me om naar zijn kantoor te komen en zei: ‘Kom op, ik zal je laten zien waarom Breguet een geweldig merk is.’ Vervolgens sprak hij met mij over het verhaal van deze visionaire man, maar ook over de prestaties die dit legendarische merk een lang leven hebben gegeven. Ik was erg onder de indruk en mijn missie is sindsdien heel duidelijk: de adel van dit huis herstellen door inspiratie te halen uit het verleden en er een eigentijds tintje aan toe te voegen.
Wat was de allereerste Breguet waaraan je werkte?
“Dit was de Tourbillon Extra-Plat Classique die werd uitgebracht voor het 220-jarig jubileum van de Tourbillon. Op dit herdenkingsstuk wilde ik guilloché integreren. Een toepassing van deze kunst die Breguet in zijn wijzerplaten implementeerde om reflectie van het zonlicht tegen te gaan en de leesbaarheid op de wijzerplaat te vergroten. Ik wilde ook dat het patentnummer in de wijzerplaat werd geïntegreerd. Ten slotte hebben we 35 exemplaren maakt, een verwijzing naar de 35 tourbillons die tijdens het leven van Abraham-Louis Breguet zijn gemaakt. Dit Breguet-horloge is perfect voor dit feest. Mooi, sober, maar complex om te maken – ik heb nog geen vrienden gemaakt met dit guillochépatroon in het bijzonder, dat veel tijd kost om te voltooien! Zoals ze zeggen: de duivel zit in de details. Het was een geweldige uitdaging.”
Wat betreft watchmaking, heeft u ooit een mentor op dit gebied gehad?
“Mijn leraar aan de Horlogemakersschool in Porrentruy in het derde en vierde jaar. Aan hem heb ik mijn passie voor horlogemaken te danken. Ik heb ook veel samengewerkt met Marc A. Hayek toen ik bij Blancpain werkte en ik geef toe dat ik vandaag de dag nog steeds iets van hem leer. We bespreken veel en ook al zijn we het niet altijd eens, onze uitwisselingen zijn altijd zeer verrijkende leerervaringen.”
Is één Breguet-collectie je het meest dierbaar?
“De hel van de horlogemakers… dat wil zeggen: de Tradition-collectie! Als opgeleide horlogemaker ligt deze collectie mij bijzonder nauw aan het hart: het feit dat we alle aspecten van het uurwerk aan beide zijden van het horloge zien dankzij een nagenoeg afwezige wijzerplaat, maakt het tot een stuk dat geen enkel detail kan verbergen! Dit toont ook het niveau van de eisen bij Breguet aan. Er wordt geen horloge uitgebracht als het niet voldoet aan onze hoge technische en esthetische normen. Bovendien houd ik van de architectuur van dit uurwerk, die is geïnspireerd op eerdere werken gemaakt door Abraham-Louis Breguet.
Welk horloge draag je zelf?
“Vandaag draag ik onze Tourbillon Marine in platina. Meestal draag ik model 7057 in roségoud uit de Tradition collectie. Omdat het een handmatig opgewonden exemplaar is, vind ik de interactie met het horloge, dat ik elke dag moet opwinden, enorm leuk. Een vaste waarde voor me als ik wakker word.”
Wat zijn uitdagingen die gepaard gaan met het bouwen van een uurwerk?
“Eén van de uitdagingen bij het ontwikkelen van een plat gecompliceerd uurwerk, zoals de Tourbillon Marine, is om het zo te ontwerpen dat het de ‘beperkingen’ van een zeer plat uurwerk kan weerstaan. Om de slankheid van het uurwerk te verbeteren, moesten we het deksel van de loop van het 3888 uurwerk verwijderen. De veerton draait tussen drie rollen op kogellagers, terwijl de ratel ook draait op een kogellager dat de stop bevat en gemonteerd is op de plaat, waardoor de diameter van de stop kleiner is. Deze oplossingen maken het mogelijk om het beschikbare volume voor de veer te vergroten en hoge prestaties te bereiken ondanks de slankheid van het uurwerk. Dit hoogenergetische loopsysteem is gepatenteerd door Breguet. Het echappement is volledig opnieuw ontworpen om zijn massa te verminderen, waardoor zowel zijn massatraagheid als de massatraagheid van de tourbillonkooi wordt verminderd. Twee voordelen die de efficiëntie verhogen. Tot slot is een ander opmerkelijk punt dat alle componenten van de tourbillonkooi gemaakt zijn van titanium. Dit beperkt de invloed van de inertie en het gewicht op de echappement functie, terwijl het de gevoeligheid van de kooi voor schokken vermindert. Omdat titanium niet magnetisch is, helpt dat ook om de gevoeligheid van het uurwerk voor magnetische velden te verminderen.
Is er iets dat je meteen te binnen schiet als je denkt aan dit uurwerk en de reis ernaartoe?
“Bij het ontwikkelen van dergelijke uurwerken lukt niet alles de eerste keer! Tijdens de ontwikkeling van het eerste balanswiel (in titanium) leidden de extreem kleine afmetingen van de tourbillonkooi tot kleine afstanden tussen de onderdelen en het balanswiel zelf. Dit veroorzaakte aerodynamische verstoringen die een significant effect hadden op de kwaliteitsfactor van de oscillator (regelvermogen red.) en deze bleken lager te zijn dan verwacht. Vervolgens hebben we een tweede balanswiel (in CuBe, Glucydur red.) getest en bestudeerd, gericht op het verminderen van de oppervlakken blootgesteld aan aerodynamische wrijving. De tests bleken overtuigend en we hebben dit behouden. Dit materiaal maakt het mogelijk om de aerodynamische wrijving aanzienlijk te verminderen bij dezelfde massa en traagheid.”
Hoe ga je om met de balans tussen technologie en design als je aan een uurwerk werkt?
“Dit is waar de magie gebeurt. Wanneer je de balans vindt tussen technologie en design. Het ontwikkelen van een nieuw model is een lang proces van beproevingen en compromissen. Hiervoor werken we nauw samen met de afdelingen R&D, ontwerp, constructie en productie. Gelukkig gaat het heel goed tussen de teams die geduld en reflectie moeten tonen. Wij zijn geen trendy merk dat elke maand iets nieuws uitbrengt. Ons doel is om een onderdeel op de markt te brengen wanneer het volledig voldoet aan onze normen op het gebied van kwaliteit en esthetiek.”