Een opgemaakt bed en gepoetste schoenen in ruil voor de kennis van een meester horlogemaker. Deze bijzondere overeenkomst tussen kerkoudere Abraham Favre en horlogemaker Abraham Gagnebin in 1718 betekende het begin van het merk dat we tegenwoordig kennen als Favre-Leuba. Abraham Favre was gefascineerd door het vak van horlogemaker en schakelde Abraham Gagnebin in om hem te onderwijzen op het gebied van uurwerktechniek. In ruil hiervoor verleende Favre de horlogemaker kost en inwoning. Beide partijen tekenden hiertoe op 29 maart 1718 een overeenkomst waarin tot in detail werd vastgelegd welke tegenprestatie er van Abraham Favre werd verwacht.
Abraham Favre bleek een ijverige leerling die zich van een enthousiaste hobbyist ontwikkelde tot een getalenteerde horlogemaker. Sinds 1737 mocht hij zich ook officieel zo noemen. In zorgvuldig bewaard gebleven documenten verklaart notaris Abraham Sandoz-Genton dat ?De heer Abraham Favre, zoon van Abraham Favre, kerkoudere en deeltijd rechter van La Chaux-de-Fonds?, officieel werd benoemd tot horlogemaker. Sindsdien wijdde Abraham Favre zijn leven volledig aan het vak. In 1751 mocht hij zich uiteindelijk zelfs meester horlogemaker noemen.
Abraham Favre maakte niet alleen horloges voor anderen, maar richtte ook een eigen horlogemerk op. Het kleine bedrijfje kreeg al snel veel waardering en groeide gestaag. De leiding over het merk was lange tijd in handen van de familie Favre en ging over van generatie op generatie. Maar liefst acht maal nam een zoon het stokje van zijn vader over.
De bijzondere historie van Favre-Leuba is voor een dergelijk oud merk opvallend goed gedocumenteerd en komt tot leven in verschillende aansprekende herinneringen. Zo gaat het verhaal dat Jean-Jacques Rousseau in het bezit zou zijn geweest van een horloge van Favre Leuba. In 1765 bracht de schrijver en filosoof tien dagen door met zijn vriend Abraham Gagnebin, de man die Abraham Favre het vak geleerd had, en diens zoon. Als zoon van een horlogemaker zal Jean-Jacques Rousseau zeker geïnteresseerd zijn geweest in de bijzondere horloges die Abraham Favre in die tijd maakte.
De filosoof en de horlogemaker maakten lange wandelingen door de valleien rond Neuchâtel en het is niet moeilijk om je voor te stellen hoe zij filosofeerden over het begrip tijd en hun bewondering uitspraken voor de horloges van Abraham Favre.
Aan de wieg van het merk Favre-Leuba stond weliswaar de familie Favre, maar bij de ontwikkeling van het merk heeft ook de familie Leuba een belangrijke rol gespeeld. De samenwerking tussen beide families gaat terug tot het begin van de negentiende eeuw. Dankzij hun gezamenlijke expertise op artistiek en commercieel gebied, bloeide het bedrijf zowel in Zwitserland als daarbuiten. Horloges van Favre-Leuba werden verkocht in alle uithoeken van de wereld, van Moskou tot New York en van Beirut tot Singapore. Het merk is nog altijd in bezit van vele souvenirs uit deze periode. Correspondentie uit vervlogen tijden, medailles die het merk won op wereldtentoonstellingen en een paspoort vol stempels van Fritz Favre uit 1863 vormen de herinneringen aan een enerverende periode uit de geschiedenis van Favre-Leuba.
Bij Favre-Leuba is men tegenwoordig trots op zijn bijna 300-jarige geschiedenis die, zoals men het bij het merk omschrijft, slechts is onderbroken door ?een korte eclips? aan het eind van de twintigste eeuw. Favre-Leuba is op dit moment een onafhankelijk merk met een duidelijke ambitie: het oude bedrijf moet gaan behoren tot de leidende horlogemerken van de 21ste eeuw. De leiding is niet langer in handen van de families Favre en Leuba, maar van Clément Brunot-Moret die de ambities denkt te gaan waarmaken met een eenvoudige instelling. ?Wij produceren uitsluitend horloges die we zelf ook zouden willen dragen. We behoren niet tot een groep en zijn compleet onafhankelijk. Alleen onze creatieve impuls dicteert onze keuzes.?
Het hoofdkwartier van Favre-Leuba is te vinden in een karakteristiek gebouw in de binnenstad van Basel. In de drukte van de stad is het een oase van rust waar een jong team van horlogemakers een inspirerende werkomgeving vindt. Onder leiding van Clément Brunot-Moret combineren zij het historische ?savoir-faire? van Favre-Leuba met technische innovaties. Of, zoals hij het zelf omschrijft: ?Een horloge van Favre-Leuba toont zich geleidelijk. Langzaam openbaart het de rijkheid van de details en de uitstekende afwerking. Voor ons is belangrijk dat we oprecht uniek en authentiek blijven. Alleen onze creatieve impuls dicteert onze keuzes?.
De gloriejaren in de bijna 300-jarige geschiedenis van Favre-Leuba werden beleefd in de periode tussen 1940 en 1970. Het merk produceerde toen bijna 600.000 horloges per jaar en zorgde voor belangrijke technische ontwikkelingen. Een opvallend model uit deze periode is de Bathy die werd geïntroduceerd in 1966. De Bathy was het eerst duikhorloge met een dieptemeter die de diepte zowel in meters als in voet aangaf. Een ander bekend model uit deze tijd is de Bivouac. Dankzij de extreme precisie onder alle omstandigheden werd dit horloge gedragen tijdens verschillende beklimmingen en expedities.
Het horloge, dat werd gelanceerd in 1962, werd onder meer gebruikt door de legendarische bergbeklimmer Walter Bonatti. Na afloop van de allereerste solo beklimming van de noordzijde van de Matterhorn concludeerde hij in 1965: ?Ik heb niets dan lof voor de uitstekende prestatie van de Bivouac, een wonder en een vriend.?
Vandaag de dag blijft Favre-Leuba trouw aan zijn roots. Dit blijkt duidelijk uit de Mercury collectie die vorig jaar werd geïntroduceerd. De collectie is geïnspireerd op de eclips van de planeet Mecury door Venus. Deze zeldzame gebeurtenis vond plaats in 1737, het jaar waarin de Manufactuur Favre officieel werd geregistreerd. De Mercury collectie bestaat uit drie lijnen: Mercury Chronograph FL 301, Mercury Big Date FL 302 en Mercury Power Reserve FL 303. Deze horloges zijn uitgerust met automatische uurwerken.
Ook de legendarische Bathy maakt opnieuw deel uit van de collectie. Het duikhorloge heeft veertig jaar na de introductie een comeback gemaakt in de vorm van de Bathy V2. Dit horloge heeft een automatisch uurwerk en is uitgerust met een dieptemeter die werkt met behulp van een beryllium koper membraan. Het water loopt de dubbele kast van het horloge binnen door vier openingen aan de zijkant van de kast. Door de druk van het water krimpt het membraan met slechts enkele tienden van een millimeter. Hierdoor wordt het mechanisme in werking gesteld waarmee op de wijzerplaat de diepte tot 45 meter met een afwijking van slechts 0,18 procent wordt aangegeven.
De Bathy Deep (dieptemeter tot 150 meter) en de Bathy Pro (dieptemeter tot driehonderd meter) liggen inmiddels op de tekentafel. Met de Bathy V2 laat Favre-Leuba in ieder geval alvast zien waar het voor staat: eigentijdse horloges met oog voor traditie.
© Watching 2008, nummer 3. Tekst: Elzemarie Karsdorp. Foto?s: Favre-Leuba